تمرین سخنرانی

یک درصد نبوغ نود و نه درصد تمرین

نبوغ و استعداد بدون پشتکار و تمرین در هر زمینه ای مانند آبیاری یک خاک حاصل خیزی است که هیچ بذری در آن کاشته نشده است.همانطور که وجود خاک حاصل خیز در یک منطقه یک نعمت است،داشتن استعداد در یک زمینه ی خاص هم نوعی موهبت است ومیتواند مسیر رشد و موفقیت را هموارتر کند اما بدون تمرین و ممارست در این خاک حاصل خیز گیاهی نمی روید چون بذری در آن کاشته نشده است.سخنرانی هم از این داستان مستثنی نیست چون اساسا جنس سخنرانی مهارت است و برای تقویت یک مهارت هیچ میانبری به جز تمرین وجود ندارد.

چرا حتما باید تمرین کنیم؟

اعتماد به نفس شما افزایش پیدا میکند

تمرین باعث بالا رفتن اعتماد به نفس شما میشود.هر چقدر بیشتر تمرین کنید مسیر عصبی که در مغز شما شکل گرفته محکم تر میشود و مهارت سخنرانی شما افزایش می یابد.وقتی با هر بار تمرین پیشرفت خود را مشاهده می کنید اعتماد به نفس شما و باور به اینکه میتوانید این سخنرانی را به بهترین شکل ممکن انجام دهید تقویت میشود.

زمان بندی شما بهتر میشود

زمانی که سخنرانی خود را چند بار به صورت تمرینی اجرا میکنید متوجه میشوید که مدت زمان آن چقدر است.چقدر زمان دارید و اجرای شما چقدر زمان میبرد؟

با آگاهی از این موضوع اگر در زمان تمرین وقت ،اضافه بیاورید سعی میکنید یک سری مطالب کاربردی دیگر به محتوای سخنرانی خود اضافه کنید و اگر زمان کم بیاورید تمام تلاش خود را میکنید تا مطالبی را که به نظر غیر ضروری می آیند را حذف کنید.بنابراین با چند بار اجرا و تمرین سخنرانی خود میتوانید زمان بندی خود را بهبود ببخشید.

سخنرانی خود را اصلاح و بازنگری میکنید

با چند بار تمرین و تکرار میتوانید متن و ساختار سخنرانی خود را اصلاح کنید.در واقع بعضی از قسمت های سخنرانی خود را که به نظر جذاب نیستند را از سخنرانی خود حذف میکنید و ممکن است یک سری مطالب طنز و مثال های جذابتری را به سخنرانی خود اضافه کنید.

چند تمرین کاربردی برای سخنرانی

پژوهش پیانو

پروفسور لئون (استاد دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد) طی بررسی‌هایی که تحت عنوان تحقیق پیانو نامیده می‌شود، نتایج جالبی درباره تاثیر تصویرسازی ذهنی به‌دست آورد.

طی این تحقیق به گروهی از افراد که اصلا پیانو بلد نبودند، اصول کلی پیانو زدن را آموزش دادند.

اصولی مانند نحوه کارکرد با کلیدهای پیانو و اینکه هر کلید چه نتی را می‌نوازد، به همه افراد آموزش داده شد.

بعد از آموزش، افراد را به ۲ گروه تقسیم کردند.

گروه اول می‌توانستند پشت پیانو بنشینند و به‌طور عملی تمرین کنند. و گروه دوم افرادی بودند که به‌صورت ذهنی باید آموزش‌ها را تمرین می‌کردند. در واقع تصور می‌کردند که درحال تمرین با پیانو هستند.

قرار بر این بود که هر ۲ گروه ۵ روز، روزانه ۲ ساعت تمرین‌هایشان را انجام دهند.

بعد از روز سوم از هر ۲ گروه تست گرفتند و جالب بود که از لحاظ مهارتی درحد یکسانی قرار داشتند.

تست مجدد بعد از روز پنجم انجام شد. طی این تست، افراد گروهی که به‌صورت عملی تمرین کردند،‌مهارتشان اندکی از افرادی که به‌صورت ذهنی تمرین کرده بودند، بیشتر بود.

نکته جالب تحقیق پیانو و تاثیر تصویرسازی ذهنی، بعد از این تست پدیدار شد.

بعد از اینکه تمارین ۵ روزه و تست‌ها انجام شد. از گروهی که تمرین‌ها رو به‌صورت ذهنی انجام داده بودند، خواسته شد که به‌مدت ۲ ساعت تمرین فیزیکی و عملی انجام دهند و مجدد از ۲ گروه تست گرفته شد.

نتیجه‌ای که به‌وجود آمد حیرت آور بود.

افرادی که به‌مدت ۱۰ ساعت تمرین ذهنی کرده بودند (۵ روز، روزی ۲ ساعت) و در پایان روز پنجم فقط ۲ ساعت تمرین عملی انجام داده بودند، مهارتشان از افرادی که ۱۰ ساعت تمرین فیزیکی انجام داده بودند، بیشتر شده بود.

پروفسور لئون، در تحقیق پیانو به این نتیجه رسید که تصویرسازی ذهنی، تاثیر فوق‌العاده‌ای در مهارت، آموزش و افزایش اعتماد به‌نفس دارد.

چطور در سخنرانی از پژوهش پیانو استفاده کنیم؟

خیلی از افرادی که قصد دارند حرفه ای سخنرانی کنند گلایه شان این است که موقعیتی برای تمرین کردن ندارند و با همین بهانه ها بی خیال تمرین کردن میشوند و در سخنرانی خود گند میزنند چون آمادگی لازم برای سخنرانی را نداشتند.با استناد به این پژوهش میتوان همه ی چیزهایی که در سخنرانی با آن مواجه هستیم را در ذهن خود تصویر سازی کنیم و تمرین کنیم.البته منظورمان این نیست که مثلا شما از یک مهارت هیچ چیز نمیدانید و با تمرین کردن در ذهن خود میتوانید در آن مهارت استاد شوید.نکته ی مهم این پژوهش این است که ابتدا به هر دو گروه آموزش داده شد و سپس تمرین کردند.بنابراین بعد از اینکه آموزش های لازم در حیطه سخنرانی را دریافت کردید با شبیه سازی ذهنی میتوانید تمرین کنید و نتایج فوق العاده ی آن را مشاهده کنید.

تمرین سخنرانی به تنهایی ولی در شرایط واقعی

اگر با فضای فوتبال آشنا باشید میدانید که تیم های ملی قبل از شروع جام جهانی تعدادی بازی تدارکاتی و دوستانه انجام میدهند.این بازی ها با هدف آمادگی بیشتر انجام میشوند و هر تیم با تیم های تقریبا هم سطح خودش بازی میکند چون تمرین کردن در چنین شرایط نزدیکی باعث کمتر شدن استرس تیم میشود و همچنین چون شرایط نزدیک به مسابقه اصلی است موجب میشود تیم ها بهتر بتوانند توانایی خود را محک بزنند.

در سخنرانی هم همینطور است،هر چقدر شرایط را به آن حالت واقعی که قرار است در سخنرانی آن را تجربه کنید نزدیک کنید باعث میشود توانایی و مهارت خود را بهتر بسنجید.برای مثال میتوانید از همان لباسی که قرار است سخنرانی خود را با آن انجام دهید در تمرین خود استفاده کنید یا اگر برایتان مقدور است از میکروفون استفاده کنید.

ضبط کردن فیلم سخنرانی

رو به روی دوربین بایستید و سخنرانی کنید.به هیچ وجه نمیتوانید تاثیر آن روی بهبود سخنرانی خود را حدس بزنید.شاید تمرین ساده ای به نظر برسد اما اگر تجربه چنین کاری را داشته باشید میدانید که آن قدر ها هم راحت نیست.

خود من اوایل که میخواستم محتوا تولید کنم با خودم اینطور فکر میکردم “میام جلو دوربین…حرف میزنم،تموم میشه میره دیگه” اما در واقعیت چنین اتفاقی نیفتاد.”من مدام حرف میزدم ولی نمیدونم چرا تموم نمیشد”.برای یک فیلم یک دقیقه ای ساعت ها زمان میگذاشتم و دقیقا یادم هست که بعضی اوقات از بس سر پا ایستاده بودم پاهایم یاری نمیکردند.ضبط کردن فیلم سخنرانی ممکن است در ابتدا برای شما سخت باشد اما نا امید نشوید و ادامه دهید چون این تمرین باعث میشود بعدا به عنوان یک مخاطب فیلم سخنرانی خود را تحلیل کنید و کم و کاستی های سخنرانی خود را برطرف کنید.

صحبت کردن در نقش سخنران مورد علاقه

کسی را در نظر بگیرید که الگوی شما در بحث سخنرانی است و همیشه آرزو دارید که بتوانید مثل او سخن بگویید.یک فیلم از سخنرانی های او را ببینید و سعی کنید دقیقا مثل همان شخص صحبت کنید.علاوه بر صحبت های او بکوشید زبان بدن او را نیز تا جای ممکن تقلید کنید.شاید تلاش های اول کمی سخت باشد اما بعد از چند بار تمرین کردن تبدیل به یک بازی جذاب میشود.

تمرین سخنرانی با آینه

تمرین مقابل آینه چند مزیت غیر قابل انکار دارد.اولین و مهم ترین مزیت آن این است که وقتی جلوی آینه سخنرانی میکنید حرکات خودتان باعث حواس پرتیتان میشود اما همین نکته باعث میشود در زمان سخنرانی داخل شدن و بیرون رفتن افراد تمرکز شما را به هم نزند‌.تمرین مقابل آینه همچنین به شما این امکان را میدهد که به زبان بدن خود آگاه تر شوید و اگر زبان بدن شما ایراد دارد آن را اصلاح کنید.

تمرین سخنرانی بدون اسلاید

اگر با فضای سخنرانی آشنا باشید حتما میدانید که گاهی اوقات ممکن است اتفاقات غیر منتظره ای رخ دهد که بر کیفیت سخنرانی شما تاثیر میگذارد.باید همیشه برای چنین اتفاقاتی آماده بود تا در لحظه وقوع بتوان آن ها را مدیریت کرد.مثلا ممکن است لپتاپ شما هنگام سخنرانی به مشکل بخورد یا اینکه پرزنتر کار نکند و یا حتی ممکن است ویدئو پروژکتور از کار بیفتد،بهترین تمرین برای مدیریت چنین اتفاقاتی تمرین ارائه بدون اسلاید است‌.این کار علاوه بر اینکه باعث میشود شرایط غیر منتظره را بهتر مدیریت کنید،تسلط شما روی موضوع ارائه تان را هم افزایش میدهد.همچنین موجب میشود هنگام سخنرانی مطالب را بهتر به خاطر بیاورید و حافظه ی شما تقویت میشود‌.

یک اشتباه رایج بین سخنرانان

بسیاری از سخنرانان زمانی که مشکلاتی که در بالا به آن ها اشاره کردیم در سخنرانیشان اتفاق می افتد میگویند:”حیف…برای این بخش از مطالب اسلاید های فوق العاده ای داشتم.کاش پرژکتور خراب نمیشد”

این کار دقیقا خود سخنران را تخریب میکند و مخاطب فقط به دنبال این است که حدس بزند چه چیزی در آن اسلاید ها بوده که از دست داده است و هیچ توجهی به باقی مطالب نمیکند.یک سخنران حرفه ای هرگز به مخاطب خود این حس بد را القا نمیکند.
یکی دیگر از فایده های این تمرین کاهش استرس سخنرانی است.

منبع این مقاله