شناخت مخاطب و نیاز های او

چرا مخاطب حاضر میشود به صحبت های ما گوش کند؟

سخنان ما چه نیازی از مخاطب را مرتفع میکند؟

آیا ضروری است که راجع به مخاطبین اطلاعات کسب کنیم؟

پیش از این هم اشاره کردیم که مهم ترین بخش یک سخنرانی مخاطبان آن هستند.توجه به نیاز های مخاطب و اینکه سخنرانی ما چه نیازی از مخاطب را رفع میکند بسیار مهم است.اخیرا فرصت حضور در یک سخنرانی را داشتم که در یک دانشگاه سراسری در تهران برگزار میشد.در این جلسه از رئیس دانشگاه دعوت شد تا چند دقیقه ای برای دانشجویان سخنرانی کند.فارغ از اینکه این شخص هیچ برنامه ای برای شروع سخنرانی خود نداشت و به نظر می آمد آمادگی لازم را نداشته باشد،مشخص بود که اصلا برای مخاطب های اصلی آن جلسه که دانشجویان بودند صحبت نمیکرد و در نتیجه با اولین سوالی که یکی از دانشجویان مطرح کرد و نتوانست به درستی پاسخ دهد سخنرانی او که تا این لحظه بد پیش رفته بود به یک افتضاح تبدیل شد و به قدری هول شده بود که مدام تپق میزد و حتی خودش هم دیگر نمیفهمید چه میگوید.اتفاق این چنینی برای چنین شخصی با چنین جایگاهی به هیچ وجه پذیرفته نیست.این شخص با اینکه آمادگی لازم را برای سخنرانی نداشت اما توجه نکردن به نیاز های مخاطبین آن جلسه باعث شد این سخنرانی با شکست مواجه شود.بنابراین بسیار ضروری است که نیاز های مخاطبین خود را بشناسیم و با توجه به آن برای سخنرانی های خود آماده شویم.

توجه به دموگرافی مخاطبان

یکی از روش هایی که باعث میشود مخاطبان خود را بهتر بشناسیم توجه به دموگرافی مخاطبان است.زمانی که از دموگرافی مخاطبان صحبت میکنیم یعنی میخواهیم ویژگی های سن،تحصیلات،جنسیت،میزان درآمد و هر چیزی که میتواند مخاطبان را توصیف کند،مورد بررسی قرار دهیم.همواره میتوان با کمی تحقیق و پرسش در مورد این ویژگی های مخاطبان آمادگی بیشتری برای سخنرانی داشت.البته توجه به این ویژگی ها همیشه روش مناسبی برای شناخت مخاطبان نیست و باید اطلاعات بیشتری را به دست آورد.

توجه به فیزیک و بدن

اساسا بدن انسان برای نشستن طراحی نشده است!نشستن طولانی مدت باعث فرسودگی بدن ما میشود و مطالعات اخیر نشان داده که نشستن زیاد باعث مرگ زودرس میشود!باید به این نکته توجه داشت که نشستن طولانی مدت باعث خستگی میشود و هرچقدر هم که محتوای سخنرانی شما جذاب باشد توجه نکردن به این نکته موجب نارضایتی مخاطبان شما میشود.برای حل این مشکل میتوانیم هر از گاهی با بهانه های مختلف مخاطبان را از سر جای خودشان بلند کنیم و از آن ها بخواهیم حرکات کششی انجام دهند.البته در همه ی سخنرانی ها نمیتوان این کار را کرد مثلا اگر در یک جلسه رسمی سخنرانی میکنید پیاده سازی این روش سخت به نظر میرسد اما در این جلسات هم به نوعی میتوان مخاطب را از سر جایش بلند کرد تا کمی از حالت یکنواختی در بیاید.توجه کردن به این مسئله باعث میشود سخنرانی های شما کمتر کسل کننده باشند و مخاطبان مشتاق شرکت در سخنرانی های شما باشند.

دانسته های قبلی مخاطب راجع به موضوع سخنرانی

طبیعتا وقتی میخواهیم در جمع گروهی از مدیران در مورد مدیریت صحبت کنیم شیوه ی گردآوری محتوا با زمانی که میخواهیم در مورد همین موضوع در جمع مدرسین صحبت کنیم متفاوت است.بدون شک وقتی میخواهیم با مدیران راجع به چنین موضوعی صحبت کنیم میبایست مطالب سطح بالاتری را جمع آوری کنیم چون آموخته های مخاطب ما در این حوزه بوده و عمده فعالیت آن ها نیز در حوزه مدیریت بوده است.

در واقع مخاطب در چنین شرایطی انتظار دارد سخنران محتوای ارزشمند و مهم تری از آموخته هایی که قبلا فرا گرفته، برای ارائه داشته باشد.اما شاید در یک جمعی از مدرسین آموزش اصول مدیریت برای مخاطبان کافی باشد.بنابراین بهتر است از قبل بدانیم که مخاطب ما در مورد این موضوع چقدر اطلاعات دارد.

تعداد مخاطب ها

چند نفر قرار است در جلسه سخنرانی شما حضور پیدا کنند؟

سوال به ظاهر ساده ای که بیشتر سخنرانان به آن اهمیت نمیدهند و توجه نکردن به آن میتواند دردسر ساز باشد.فرض کنید قرار است در یک سمینار با دویست نفر شرکت کننده سخنرانی کنید.در چنین سخنرانی ای نمیتوانید به تمامی سوالات مخاطبین خود پاسخ دهید و باید رویکرد مناسبی برای پرسش و پاسخ داشته باشید اما اگر تعداد مخاطبین شما پنج یا ده نفر می بود میتوانستید به همه سوالات مخاطبین پاسخ دهید و همین امر باعث اعتماد بیشتر مخاطب به شما و حرفه تان میشد.

یک سوال مهم

حضور مخاطبان اختیاری است یا اجباری؟

در بسیاری از جلسات سخنرانی مخاطب با میل خود در این جلسه شرکت نکرده است و شاید از سر اجبار مدیریت یا اصرار زیاد یک دوست در جلسه ی سخنرانی حاضر شده باشد.همیشه باید این نکته را مد نظر داشته باشیم که اگر مخاطب از سر اجبار در سخنرانی حضور پیدا کرده است ممکن است توجهی به سخنران نداشته باشد و زیر لب انواع و اقسام فحش هایی را که از بچگی به یاد می آورد به سمت سخنران و خانواده ی محترمش روانه کند.در چنین شرایطی یک همدردی ساده با مخاطبان در ابتدای صحبت میتواند کارساز باشد و احتمال اینکه مخاطبان سخنران را در جمع خود بپذیرند بیشتر است.